Vraag: geloven we in het zenboeddhisme dat alles voorbestemd is voordat we geboren worden en zo ja, zijn er verschillende paden voor de dharma, dus verschillende rivieren in de grote stroom?
Antwoord: neen, dit soort overtuigingen bestaan niet in zen waar dingen al vooraf zijn voorgeschreven en waar niets meer aan kan worden gedaan. Dergelijke gedachten zijn het tegenovergestelde van de leer van Boeddha.
Boeddha leert dat alle dingen in de natuur geconditioneerd zijn, dat wil zeggen, als de oorzaken en voorwaarden voor hun ontstaan aanwezig zijn, ontstaan de dingen. Dit geldt voor alle dingen, inclusief onszelf en ons leven.
We leven, we worden geboren uit omstandigheden en vanuit deze omstandigheden hebben we verschillende levensomstandigheden, verschillende genetische omstandigheden en alle voorwaarden van evolutie – onderwijs, cultuur, de omgeving waarin we leven, enz. En er zijn ook onze acties, ons gedrag in dit alles.
Het is dus zeker dat, als we dezelfde gedragswijze reproduceren, dezelfde oorzaken aanwezig zijn en de kans groot is dat dezelfde effecten aanwezig zijn. Dus wat we hebben, dit is de hele leer van de Boeddha, is dat we ons gedrag kunnen veranderen, dus de oorzaken kunnen veranderen, dus de gevolgen kunnen veranderen.
Het is heel concreet als een manier van kijken. En dit manifesteert zich in alle stadia, alle momenten van het leven. Dus in ditzelfde leven kennen we veel verschillende levens. Wat we bijvoorbeeld deden toen we twintig waren, doen we misschien niet meer op onze veertigste of zestigste.
Onze overtuigingen, onze standpunten zijn heel verschillend, daarom is onze manier van leven anders. Het is dus erg belangrijk om dit in gedachten te houden, we kunnen de gang van zaken veranderen die soms een beetje geschreven lijken, maar het hangt vooral van onszelf af.
Meester Olivier Wang-Genh